امروز دوشنبه 10 اردیبهشت 1403 http://mriyazi.cloob24.com
0
لف:نوشتن نمایش معمولی(مبنای 10) یک عدد اعشاری از مبنای دیگر

مطالبی درباره مبنای اعشاری با یک مثال این مطلب را شرح میدهیم.

فرض کنید میخواهیم عدد 5(13/22) را در مبنای 10 بنویسیم. برای جزء صحیح عدد مانند اعداد طبیعی معمولی   عمل می کنیم یعنی 1*51+3*50= 8 حالا نوبت به جزء اعشاری عدد میرسد در این باره باید این نکته را یاد آوری کنم

تذکر: در مبنایn  اولین رقم اعشار بعد از ممیز مرتبه اش n-1  و دومین رقم n-2   و. خواهد بود

برای تفهیم بهتر از رنگهای مختلف استفاده کردم! پس در این مثال خواهیم داشت.

مطالبی درباره مبنای اعشاری برای درک بهتر مطلب این مثال را هم ببینید:

ب)بردن یک عدد اعشاری به مبنای دلخواه(تغییر مبنا از 10 به دیگر مبناها)

در این قسمت میخواهیم یک عدد گویا(اعشاری) را به مبنای دلخواهی ببریم.

مطالبی درباره مبنای اعشاری به عنوان مثال میخواهیم عدد 56/8 قسمت قبلی  را به مبنای 5 برگردانیم.برای اینکار:

::.ابتدا جزء صحیح را همانند اعداد طبیعی به مبنای مورد نظر میبریم

(8)10=(13)5

::. تذکر: برای قسمت اعشاری کافیست آن را در مبنا ضرب کنیم.بعد از ضرب، رقمی که به پشت ممیز(جزء صحیح) منتقل می شود  اولین رقم مبنا بعد از ممیز را تشکیل می دهد a

بار دیگر جزء اعشاری حاصل را در مبنا ضرب می کنیم و رقمی که در حاصلضرب به جزء صحیح منتقل می شود را به عنوان دومین رقم مبنا بعد از ممیز انتخاب می کنیم((b.و این عمل را همچنان ادامه میدهیم تا بقیه ارقام مبنا بدست آید.در مثال ما همانطور که می بینید بعد از دو مرحله جزء اعشاری به صفر رسیده.

 

تذکر: ممکن است دو حالت پیش بیاید یا قسمت اعشاری به صفر برسد که در اینصورت کار تمام است. و یا ممکن است قسمت های اعشاری دوباره تکرار شوند که در اینحالت دوره گردش به وجود میاید.

مطالبی درباره مبنای اعشاری مثلاً به این مثال توجه کنید!

 

عدد25/12 را به مبنای 3 ببرید. ابتدا 12 را به مبنای 3 میبریم که مقدار آن 3(110)  خواهد شد.حالا جزء اعشاری را حساب می کنیم.

همانطور که در شکل بالا می بینید ارقام صفر و دو تکرار می شوند.

0
شما می توانید با یک شیوه ی فوق العاده در ریاضیات و بدون ماشین حساب ضرب اعداد را انجام دهید. پس از یاد گرفتن این شیوه قادر خواهید بود تمام اعداد را چه بزرگ و چه کوچک، چه تک رقمی و چه چند رقمی به راحتی در یکدیگر ضرب کرده و پاسخ آنها را به راحتی و بدون استفاده از ماشین حساب پیدا کنید. برای اینکار هم فقط کافی است چند تا خط ناقابل رسم کنید و تمام…
توضیح این روش با جملات بسیار دشوار است بنابراین اجازه بدهید کار خود را با تصاویر شروع کنیم. تصویر زیر را نگاه کنید:

تصویر

اولین مثالی که برای شما در نظر گرفته ایم بسیار ساده است. عدد 21 را در 13 ضرب کرده ایم. مراحل انجام ضرب به صورت زیر بوده است:
1- عدد 21 از 2 و 1 تشکیل شده پس ابتدا 2 خط در بالا و 1 خط در پایین آن به صورت افقی رسم کرده ایم.
2- عدد 13 از 1 و 3 تشکیل شده پس ابتدا 1 خط و سپس 3 خط به نحوی رسم کرده ایم که خط هایی که قبلا به صورت افقی رسم کرده بودیم را قطع کنند.
3- به ترتیب از چپ به راست ابتدا در راس مربع سپس در قطر آن و بعد در راس سمت راست تعداد نقطه هایی که خط ها در آنها یکدیگر را قطع کرده اند را شمرده ایم و ارقام به دست آورده را به همان ترتیب از چپ به راست به عنوان صدگان، دهگان و یکان عدد قرار داده ایم تا به پاسخ برسیم.
روش این کار بسیار ساده بود ولی اجازه بدهید با دو رقم بزرگتر آنرا تکرار کنیم، این بار قصد داریم عدد 123 را در 321 ضرب کنیم:

تصویر

این بار با بالا رفتن ارقام کار کمی سخت تر شد. روش دقیقا مثل قبل است با این تفاوت که این بار بجز قطر مربع دو قسمت دیگر هم میبایست شمرده شوند که برایتان دور آنها خط کشیده ایم. اما یک نکته وجود دارد، اگر تعداد نقطه هایی که میشمارید دو رقمی شود، همانطور که می بنید باید دهگان آن را به رقم قبلی بسپارید، دقیقا مثل جمع و ضرب عادی.
تا اینجا اعدادی که در هم ضرب کردیم دارای ارقام برابر بودند یعنی هر دو سه رقمی یا هر دو دو رقمی بودند. اگر اینطور نباشد چه می شود؟ اجازه بدهید این حالت را هم با یک مثال با هم بررسی کنیم:

تصویر

خوب در این مثال دو نکته وجود داشت، اول اینکه اگر تعداد ارقام دو عددی که در هم ضرب می کنیم برابر نباشند چه کار کنیم و دوم اینکه اگر در عددمان رقم 0 وجود داشته باشد ضرب به چه شکل صورت می پذیرد. اگر توجه کرده باشید دو دایره ی آبی درنگ در شکل بالا وجود دارد. اگر در این عدد، رقم صفر وجود نداشت در آن دو نقطه هم خطوط با یکدیگر برخورد می کردند و دو تا از ارقام پاسخ را در اختیار ما میگذاشتند. به هر حال نکته ی مهم این است که جای خالی آنها را نباید فراموش کنید، وگرنه محاسبات غلط از آب در می آید.
یک مثال دیگر در مورد اعداد صفر دار را با یک دیگر بررسی می کنیم:

تصویر